Sztuka nakrywania do stołu

To działa zawsze, bez większego znaczenia czy to oficjalna, uroczysta kolacja, świąteczny obiad dla całej rodziny, czy kameralny posiłek dla dwojga. Dlatego zwłaszcza przed czasem rodzinnych spotkań – tych bożonarodzeniowych i sylwestrowo-noworocznych – warto zastanowić się, czy nasz stół będzie gotowy na podjęcie gości.

Oto nasz mały poradnik, który pomoże idealnie i zgodnie ze sztuką savoir-vivre nakryć stół - i zachwycić gości.

To proste zasady

Zacznijmy od odpowiedniego, zgodnego z zasadami rozmieszczenia naczyń i sztućców na stole.

Skomplikowane? Ależ skąd, etykieta nakrywania do stołu obejmuje zaledwie kilka zasad. I wszystkie okazują się całkiem racjonalne!

Talerze

Talerz obiadowy (czyli duży płaski) powinien znajdować się dokładnie przed osobą siedzącą przy stole, w odległości 2 cm od jego krawędzi. Puryści uważają, że jako pierwszy powinien znaleźć się jeszcze większy talerz, który w ogóle nie służy do konsumpcji, a jest jedynie podstawą pod talerz obiadowy. Umówmy się, że to ustawienie zastosujemy, gdy wśród gości zapowiadany jest przynajmniej ambasador ;)

Talerzyk na pieczywo ustawiamy u góry, po lewej stronie od talerza obiadowego. Nóż do masła układamy na skos, tak, aby ząbki noża były skierowane ku wnętrzu talerzyka.

Na talerzu obiadowym ustawiamy talerz do przystawek, jeśli planowane jest ich podanie. Gdy przystawki zostaną skonsumowane talerzyki zbiera się, a w ich miejsce stawia głębokie talerze do zupy. Jeśli przystawek nie planujemy, to talerze do zupy stawiamy od razu na obiadowych.

Gdy zupa zostanie skonsumowana talerze głębokie należy zebrać i pozostawić tylko talerze obiadowe. Natomiast talerzyki deserowe podaje się dopiero po zjedzeniu dania głównego oraz zebraniu talerzy i półmisków.

Szklanki, kieliszki i filiżanki

Szklanka lub kieliszek do wody oraz kieliszki na białe i czerwone wino powinny być ustawione po prawej stronie, nieco powyżej talerza obiadowego. Na specjalne okazje warto zaproponować gościom napoje w kryształowych kieliszkach i szklankach. Warto także mieć w domu elegancką podstawkę na butelkę wina, która uchroni obrus przed plamami i jednocześnie nada stołowi szyku i blasku.

Filiżankę do kawy lub herbaty wraz ze spodkiem i łyżeczką podajemy na stół wraz z deserem. Filiżankę zajmuje miejsce kieliszka na wino, po jego uprzątnięciu.

Sztućce

Sztućce rozmieszczamy po bokach talerza obiadowego zgodnie z kolejnością ich użycia. Sztućce do pierwszego dania ułożone są najdalej talerza, sztućce do drugiego dania – bliżej talerza, itd.

Widelce powinny być ułożone po lewej stronie talerza. Noże umieszczamy po prawej stronie talerza, zwracając krawędzie ostrzy do wewnątrz. Łyżki do zupy powinny być ułożone po prawej stronie noży.

Widelec deserowy i łyżeczkę deserową umieszczamy nad talerzem obiadowym, przy czym zęby widelczyka powinny być skierowane w prawo, a miseczka łyżki w lewo.

Dodatkowe sztućce do zadań specjalnych

Jeśli planujemy podanie mniej konwencjonalnego dania do dyspozycji mamy wiele specjalistycznych sztućców.

Noże do steków, sztućce do ryb, widelce do ostryg, szpikulce do homarów czy kleszcze do ślimaków można w razie potrzeby dodać do podstawowego zestawu sztućców. Pamiętać tylko trzeba o ich rozmieszczeniu w kolejności użycia.

Różne desenie sztućców

Istnieją dwa rozbieżne podejścia co do rodzaju sztućców. Zwolennicy poglądów ortodoksyjnych twierdzą, że na eleganckim stole wszystkie one – od widelczyka do ciasta po wazową łyżkę - powinny pochodzić z tego samego wzoru (linii producenckiej).

Jest też podejście otwarte, według którego umieszczenie na stole sztućców różnego rodzaju, o różnych teksturach jest nie tylko dopuszczalne, ale wręcz zalecane, bowiem daje unikalne efekty. Tu pod rozwagę poddamy kolekcję Honeybourne, która niewątpliwie pozwoli przykuć uwagę gości, a szczególnie efektownie wygląda w towarzystwie klasycznych, gładkich sztućców.

Unikalny charakter stołu

Oprócz zgodnego ze sztuką rozmieszczenia zastawy i sztućców, warto zadbać o dodatki, które nadadzą stołowi elegancji i podkreślą niecodzienną atmosferę.

Obrus. Nic nie świadczy bardziej o odświętności posiłku niż śnieżnobiały, wyprasowany obrus. Pamiętaj, że obrus musi mieć odpowiednią wielkość - powinien sięgać co najmniej 30 cm poniżej blatu stołu, ale jednocześnie nie powinien opadać niżej niż 15 cm od podłogi.

Eleganckie serwety. Jeżeli chodzi o serwetki, to nie ma sztywnych reguł dotyczących ich rozmieszczenia. Można ją złożyć na pół i umieścić na lewo od talerza, pod widelcami, albo fantazyjnie złożyć ją, umieszczając opcjonalnie w ozdobnym pierścieniu i położyć ją na środku talerza. Lniane lub bawełniane serwety nadadzą posiłkowi uroczystego charakteru, z kolei serwetki papierowe bardziej pasują do codzienności.

Delikatne światło swiec. Nieco chybotliwe płomienie świec dodają spotkaniom przy stole intymności. Można tu użyć wyższych świeczników centralnie na środku stołu, a niewielkie świeczniki postawić po bokach. Świece powinny być dobrej jakości, by nie kopciły w trakcie spotkania. Warto też użyć świec zapachowych, np. tych marki Rathbornes, aby dodać nieco luksusu i stworzyć wyjątkowy klimat, otulając gości unikalną kompozycją zapachową.

Stylowe dodatki i akcesoria. Podkładki wykonane z naturalnych włókien mogą współgrać lub kontrastować z obrusem. Stół warto przystroić zielenią: świeżymi gałązkami świerku czy jemioły. Szczególnie efektowne są gałązki głogu z charakterystycznymi czerwonymi owocami. Wazony z kwiatami dodadzą koloru oprawie stołu. Dobrze, żeby były raczej niskie, by nie przesłaniać gościom osób siedzących na przeciwko. Tyleż ozdobą, co przydatnymi użytkowymi akcesoriami będą eleganckie młynki do soli i pieprzu. Równie efektowne, a czasem nieodzowne są proste solniczki i pieprzniczki.

Harmonia ponad wszystko

Przy nakrywaniu stołu liczy się harmonia. Z jednej strony trzeba zadbać o etykietę, z drugiej o wygodę gości (i gospodarzy!) – a przy tym wszystkim można dać upust swej kreatywności i okazać gościnność. Zaś sukcesywnie i z rozmysłem budowana domowa kolekcja dodatków pozwoli zmieniać oblicze stołu w zależności od okazji.